به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان در برنامه زنده "تیتر امشب" که از شبکه خبر پخش شد، درباره گزارش نهایی آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره مسائل گذشته هسته ای ایران اظهار داشت: در این گزارش سعی شده تا نکات مثبت و منفی در کنار هم قرار گیرد و به قولی سیاه و سفید باشد. 

وی ادامه داد: اگر چه این گزارش نقاط ضعفی دارد اما یکی از نکات مثبت آن این است که جمع بندی نهایی آن به صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران منتهی می شود.  

مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان با اشاره به جمع بندی نهایی این گزارش افزود: برخلاف همه ادعاهایی که در 12 سال گذشته وجود داشته است شاهدیم که این جمع بندی شامل صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران می شود، همچنین این گزارش تصریح کرده که ارزیابی ما این است که تا قبل از سال 2003 یک سری فعالیت های مطالعاتی برای دست یابی به سلاح هسته ای در ایران انجام شده اما هیچ نشانه ای از وجود مواد هسته ای وجود ندارد.

عراقچی تاکید کرد: باید به این نکته توجه داشت که مشخص است مجموعه مطالعاتی در کشورمان وجود داشته و مسائلی نیز نوشته شده اما این که آژانس در ارزیابی خود همه ادعاهای گذشته را انکار می کند و می گوید هیچ فعالیت نظامی هسته ای وجود ندارد خود نکته بسیار مثبتی است.
 
وی با بیان اینکه ما موضوع مطالعات در گذشته پیرامون فعالیت نظامی هسته ای را قبول نداریم، گفت: با وجود اینکه این ادعای حداقلی را رد می کنیم اما در مجموع جمع بندی این گزارش به سمت سفید است در نتیجه راه برای شورای حکام هموارتر شده تا بتواند این پرونده را ببندد.

مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان با اشاره به نکته مثبت جدید در این گزارش اضافه کرد: این گزارش می گوید که ما هیچ نشانه ای از اینکه ایران یک چرخه سوخت اعلام نشده داشته باشد اعلام نکردیم که این خود نکته جدیدی است.  
 
عراقچی ادامه داد: این گزارش 85 پاراگراف دارد که از پاراگراف 20 به بعد آن 12 پرونده معروف را مورد ارزیابی قرار می دهد؛ به طور مثال این ادعا را رد می کند که خریدهای ایران در جهت خلاف بوده همچنین این موضوع که گفته شده بود ایران سازمان هایی برای تشکیلات نظامی هسته ای داشته است نیز نفی شده است.

عراقچی تاکید کرد: همان طور که ما خواسته بودیم در این گزارش اشاره ای به لفظ PMD نشده است همان طور که در اسنادی که تاکنون امضا شد ما تاکید داشتیم که در هیچ جا از PMD استفاده نشود.
 
وی افزود: پاراگراف 85 که بند نهایی این گزارش است به صراحت می گوید ابعاد نظامی احتمالی ایران در حد یک مطالعه بوده است و ما همین را نیز قبول نداریم و البته جواب آژانس را خواهیم داد.
 
مذاکره کننده ارشد کشورمان با اشاره به مهمترین نکته منفی این گزارش اظهار داشت: مهمترین نکته منفی همین مطالعاتی است که به آن اشاره شد.

عراقچی گفت: درباره پارچین هم آژانس با توجه به عکس های هوایی ادعا کرده که یک محفظه انفجاری در آنجا وجود داشته است که وجود ندارد و ما این را در بحث هایی که با آژانس داشتیم با عکس هایی که در سال 2000 گرفته شد ثابت کردیم که این موضوع صحت ندارد. در سال 2004 که آژانس از پارچین بازدید داشت وجود این محفظه را ادعا نکرد اما اکنون مشخص نیست که چگونه می شود پس از این سال ها عکس هایی به وجود آید که با استفاده از آن این محفظه را مدعی شوند.

وی تاکید کرد: اگر شورای حکام پرونده PMD را نبندد برجام بر اساس بیانات رهبر انقلاب متوقف خواهد شد چرا که دستور ایشان به عنوان یک شرط به طرف مقابل اعلام شده است.

عراقچی همچنین در رابطه با نکات منفی گزارش آمانو اظهار داشت: اتاق انفجار در پارچین نکته منفی در گزارش مدیر کل آژانس است زیرا علیرغم بازدیدی که صورت گرفت مشخص شد چنین موضوعی صحت نداشته و نمونه برداری ها موید بر بحث اتاق انفجار هسته ای نبوده است زیرا در این صورت باید ذرات اورانیوم وجود داشت.
 
وی با تاکید براینکه اتاق انفجار مهمترین ایراد این گزارش است، افزود: صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران در گزارش آژانس تایید شده اما انتظار منطبق بر عدالت و واقعیت این بود که این نکات منفی نیز در این گزارش نباشد اما با توجه به شرایط سیاسی حاکم بر آژانس و شرایط سیاسی حاکم بر فضای بین المللی موجود انتظاری که از آمانو داشتیم در همین حد بود لذا حتی فکر می کنم بهتر از انتظار ما در این گزارش ظاهر شده است.

مذاکره کننده ارشد هسته ای کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی براینکه آیا در گزارش آمانو موضوع PMD حل شده است، بیان کرد: آمانو در موضعی نیست که بتواند پرونده PMD را حل کند، آمانو به عنوان فردی در راس تشکیلات فنی باید ارزیابی های خودش را مبتنی بر واقعیات، حقایق میدانی و بررسی هایی که انجام داده، ارائه دهد.

عراقچی با اشاره به اینکه بسته شدن یا نشدن پرونده PMD باید از سوی شورای حکام انجام شود، ادامه داد: به نظر من این گزارش باید منجر به بسته شدن پرونده PMD شود، در واقع شورای حکام با توجه به این گزارش چاره ای جز بسته شدن این پرونده ندارد البته اگر سیاسی و تحت تاثیر جریانات خاص تصمیم نگیرد.

وی با بیان اینکه گزارش آمانو نشان از نظامی بودن برنامه هسته ای ایران حتی در دوران گذشته ندارد، گفت: آژانس در این گزارش فقط به مطالعاتی که در ایران انجام شده اشاره کرده بنابراین شورای حکام به عنوان نهاد تصمیم گیر در آژانس بین المللی انرژی اتمی می تواند این پرونده را ببندد که البته باید ببندد.

مذاکره کننده ارشد کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی براینکه با توجه به این گزارش هیچ راهی برای بازگشت آژانس به PMD باقی نمانده است، گفت: شورای حکام یک نهاد سیاسی است و تصمیماتش برآیند اراده سیاسی اعضاست، 35 کشور عضو شورای حکام هستند و لذا  این کشورها براساس حق، عدالت و انصاف رای نمی دهند بلکه همانند شورای امنیت براساس منافع خودشان رای می دهند اما 1+5 که موتور محرک شورای حکام و هم چنین پنج کشور دارای سلاح هسته ای و اعضای دائم شورای امنیت هستند، به همراه آلمان اعضای مهم شورای حکام را تشکیل می دهند. آن ها تعهد کرده اند که پرونده PMD را ببندند و طبق برجام متعهد شده اند که پیش نویس قطعنامه ای را به شورای حکام ارائه دهند.   

عراقچی با اشاره به اینکه هر کشوری که عضو شورای حکام است می تواند پیش نویس قطعنامه را به این شورا ارائه کند، افزود: ایران به دلیل این که عضو شورای حکام نیست، نمی تواند مستقل پیش نویس قطعنامه ای را به شورای حکام ارائه دهد اما کشورهای گروه 1+5 در برجام متعهد شدند پیش نویس قطع نامه ای را با هدف بستن پرونده PMD ارائه دهند.

وی با بیان اینکه کشورهای اصلی شورای حکام اراده بستن این پرونده را دارند، تاکید کرد: طبق برجام و با توجه به گزارش آمانو این پرونده بسته خواهد شد و فکر می کنم شورای حکام تصمیمی جز بستن این پرونده نگیرد.

مذاکره کننده ارشد کشورمان اظهار داشت: آمانو در این گزارش اشاره می کند که نقشه راهی را که با ایران امضا کرده بودیم به طور کامل اجرا شده و ایران به طور کامل تعهدات خودش را به مرحله اجرا درآورده است. همچنین آمانو از ادبیاتی استفاده کرده که نقشه راه برای بستن PMD طی شده است،وی همچنین ذکر کرده که ایران پاسخ های کافی را ارائه داده، من هم سندهای لازم را دیده ام و محل هایی را نیز بازدید کرده ام و اطلاعاتم برای ارزیابی نهایی کافی است.
 
وی با تاکید براینکه موضع ما در مقابل پرونده PMD قاطع و قطعی است تصریح کرد: اگر شورای حکام پرونده PMD را نبندد و حتی اگر پنجره کوچکی برای بازگشت به پرونده PMD باز بگذارد برجام رو به جلو پیش نخواهد رفت و طبق فرمایشات مقام معظم رهبری بعد از بسته شدن PMD، برجام را اجرایی خواهیم کرد در غیر این صورت مسلما تعهدات را انجام نخواهیم داد و برجام متوقف خواهد شد لذا با قاطعیتی که طرف مقابل از مقام معظم رهبری و ما دیده و طبق حقایق آمانو در این گزارش و تعهدی که 1+5 در برجام داده اند، PMD باید بسته شود.

مذاکره کننده ارشد کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی براینکه چرا موضع ایران برای رساندن پیام به 1+5 تعیین کننده و جدی است، گفت: تاکنون این پیام از طریق افراد مختلف به طور جدی به طرف مقابل انتقال داده شده و در نامه معروف مقام معظم رهبری در تایید برجام بسته شدن پرونده PMD به عنوان یکی از تکالیف و شروط اجرای برجام در نظر گرفته شده است.

عراقچی با اشاره به اینکه موضع ما در رابطه با پرونده PMD تغییرناپذیر است افزود: در مذاکرات این  پیام را به طرف مقابل منتقل کرده ایم و در حال حاضر به شورای حکام و 1+5 اعلام می کنیم که بین برجام و پرونده PMD یکی را انتخاب کنند و اگر برجام را می خواهند باید این پرونده بسته شود.

وی درباره  ممنوعیت استفاده از فناوری های دو منظوره در قوانین بین المللی گفت: استفاده از کالاهای دو منظوره برای موارد صلح آمیز و حتی برای سلاح های متعارف منعی ندارد  اما اگر از آن ها برای فعالیت های غیرقانونی از جمله رفتن به سمت ساخت سلاح های هسته ای استفاده شود، ممنوع می شود.

مذاکره کننده ارشد کشورمان با اشاره به اینکه آمانو در این گزارش به دو موضوع اشاره می کند، گفت: چاشنی های انفجاری همزمان و بحث MPI دو موضوعی است که آمانو در این گزارش به آن ها اشاره می کند، این ها اقلامی هستند که در ساخت سلاح هسته ای کاربرد دارند و ایران از این دو قلم استفاده و تولید کرده است اما آمانو و آژانس معتقدند که این اقلام استفاده صلح آمیز نیز دارد و در این گزارش قضاوت نکردند که ایران در کدام زمینه استفاده کرده است.

عراقچی با تاکید براینکه ما مدارکی را درباره استفاده چاشنی های انفجاری همزمان در صنعت نفت به آژانس ارائه داده ایم، افزود: گزارش تایید می کند که این اقلام استفاده صلح آمیز نیز دارد اما به دلیل این که این دو اقلام حساس هستند، آمانو در گزارش به آن ها اشاره کرده است.

وی در پاسخ در رابطه با مصاحبه اخیر آمانو مبنی بر تجربه کردن توافقی جدید از سوی تهران نسبت به قدرت بیشتر آژانس برای بازدید، اظهار داشت: منظور آمانو پروتکل الحاقی است، ما طبق برجام متعهد شدیم پروتکل الحاقی را از روز اجرایی شدن برجام به اجرا درآوریم البته تعهد کردیم که پروتکل الحاقی به صورت موقت و داوطلبانه اجرا شود تا زمانی که مجلس پروتکل را به تصویب نهایی برساند. 

مذاکره کننده ارشد کشورمان در ادامه افزود: پروتکل الحاقی امکان دسترسی بیشتر آژانس را به تاسیسات هسته ای فراهم می کند و همچنین دسترسی به تاسیسات غیرهسته ای که هسته ای اعلام نشده اند در شرایط فوق العاده و خاص طبق روند و پروسه طولانی انجام می شود.

عراقچی بیان کرد: در حقیقت پروتکل الحاقی برای مقابله با کشورهایی که از PMD و تعهدات پادمانی خودشان عدول کرده بودند نوشته شده است زیرا آن ها به شیوه ای این کار را انجام داده بودند که امکان بازرسی و پیگیری برای آژانس وجود نداشته است.

وی با بیان اینکه پروتکل الحاقی به عنوان پروتکل اطمینان بخش نسبت به صلح آمیز بودن برنامه هسته ای کشورها نوشته شده تصریح کرد: بیش از 100 کشور دنیا این پروتکل را اجرا می کنند و ما نیز بعد از برجام این پروتکل را به صورت داوطلبانه اجرا خواهیم کرد.

مذاکره کننده ارشد کشورمان در رابطه با گمانه زنی های برخی منابع خبری مبنی بر احتمال تاخیر در اجرای برجام، گفت: خبرگزاری ها و رسانه ها به دلیل موقعیت کاریشان شایعه تولید می کنند اما تاکنون طبق برنامه ای که خودمان طراحی کرده ایم جلو می رویم و طبق برنامه ما اواسط دی ماه باید به روز اجرایی شدن برسیم اما ممکن است موانعی بر سر راه ایجاد شود و چند روز این امر را عقب بیندازد هم چنین ممکن است مسائلی پیش بیاید که روز اجرایی شدن برجام جلو بیفتد.

عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای با تاکید بر این که تا قبل از اجرایی شدن برجام ما باید تمام تعهداتی را که در برجام قبول کرده‌ایم انجام دهیم، خاطر نشان کرد: خارج شدن قلب راکتور اراک، تبادل مواد با روسیه که مواد خودمان را پس از بسته شدن پرونده PMD انتقال خواهیم داد و همچنین بحث سانتریفیوژهای اضافه سه محور عمده تعهدات ما است، ما حدود 19 هزار سانتریفیوژ داریم که 6 هزار سانتریفیوژ باقی خواهد ماند که 5 هزار در نطنز و هزار سانتریفیوژ در فوردو باقی خواهد ماند و بقیه آن‌ها جمع‌آوری می‌شود.



به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، عراقچی ساعتی پیش در واکنش به گزارش جدید مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره مسائل گذشته موسوم به PMD اظهارداشت: آژانس در گزارش خود ضمن اشاره به همکاری های کامل ایران با آژانس طیق نقشه راه اذعان کرده که این همکاریها آژانس را قادر ساخته تا ارزیابی نهایی خود از موضوع PMD را اارئه کند.

وی افزود: بنابراین میتوان گفت که همه اقدامات در زمینه مسائل گذشته به طور کامل به سرانجام رسیده و موضوع PMD پشت سر گذاشته شده است.

عراقچی ادامه داد: در گزارش آژانس هیچ عبارتی مبنی بر عدم پایبندی ایران به تعهداتش طبق PMD وجود ندارد، آژانس همچنین تاکید کرده که هیچ علامتی مبنی بر انحراف مواد هسته ای در ایران پیدا نشده است. بدین ترتیب این گزارش بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران صحه گذارده و را را بسته شدن موضوع در شورای حکام هموار می کند بنابراین کشورهای عضو گروه 1+5 اکنون باید طبق بند 14 برجام، قطعنامه ای را با هدف بستن موضوع بع شورای حکام ارائه کنند و شورای حکام هم نسبت به تصویب این قطعنامه و بستن پرونده مبادرت نماید.

به گفته وی این اقدام ظرف دو هفته آینده صورت خواهد گرفت.

معاون وزیر خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر ادعای وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ایران تصریح کرد: آژانس به صراحت در ارزیابی نهایی خود تایید می کند که هیچ نشانه ای مبنی بر وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ایران وجود ندارد.


 این عضو ارشد تیم مذاکرکننده هسته‌ای کشورمان هم‌چنین در پاسخ به پرسشی در رابطه اتهامات مربوط به تلاش ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای بر مبنای اسناد دریافتی از منابع خارجی، تاکید کرد: آژانس در این گزارش به طور صریح اعلام کرده است که هیچ علامت و نشانه‌ای مبنی بر فعالیت‌های مرتبط با ساخت سلاح هسته‌ای بر اساس اسناد ادعایی پیدا نکرده است.


وی در رابطه با موضوع سایت «مریوان» نیز خاطرنشان کرد: آژانس در گزارش خود اذعان کرده است که ادعای انجام انفجارات آزمایشی درمنطقه مریوان درست نیست و تلویحا بر ادعای ایران که همواره بر ساختگی بودن این موضوع تاکید داشت صحه گذارده است.

معاون ظریف در پاسخ به این سوال که آژانس ادعا کرده قبل از سال 2003 فعالیت‌های اندکی در رابطه با بعضی فن‌آوری‌های با کاربرد دوگانه مرتبط با ساخت سلاح هسته‌ای در ایران انجام شده است، گفت: شاید تنها نکته قابل تامل در گزارش آژانس همین اشاره به مطالعه در رابطه با برخی فن‌آوری‌های دو منظوره باشد. مطالعه در مورد تمامی فن‌آوری‌های دو منظوره در ایران تنها برای مقاصد صلح‌آمیز یا متعارف بوده است. هم‌چنین مطالعه در خصوص چنین فن‌آوری‌هایی در کشورهای دیگر نیز معمول است و انجام می‌شود. مهم این است که مواد هسته‌ای به سمت مقاصد غیر صلح‌آمیز منحرف نشوند و در واقع وظیفه اصلی آژانس نیز تایید عدم انحراف است.

نتایج آنالیز نمونه‌های جمع‌آوری شده از پارچین ادعاها درباره این سایت را تایید نمی‌کند

این عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر ادعای وجود مخزن آزمایش در پارچین در سال 2000 بر اساس عکس‌های ماهواره‌ای اظهار کرد: یک سوال مهم این است که در سال‌های 2004 و 2005 که آژانس بر اساس عکس‌های ماهواره‌ای درخواست دسترسی و بازدید از پارچین را کرد به چنین عکس‌هایی استناد نشد. هم‌چنین ایران عکس هوایی معتبری به آژانس نشان داده‌ایم که خلاف ادعای آژانس را نشان می‌دهد. ردر هر حال در بازدید مدیرکل آژانس از محل، وی به چشم خود دید که مخزنی وجود ندارد و گزارش آژانس نشان می‌دهد که در نتایج آنالیز نمونه‌های جمع‌آوری شده نیز این ادعاها تأیید نشده است.


عراقچی تاکید کرد: شاید مهم‌ترین نکته این گزارش آن است که ارزیابی نهایی آژانس بسیاری از ادعاهای گذشته را رد کرده یا مورد تردید قرار داده است.

این عضو ارشد تیم مذاکرکننده هسته‌ای کشورمان ادامه داد: البته طبیعی است بسیاری از موضوعاتی که مربوط به سال‌های خیلی دور هستند را نمی‌توان به صورت کامل و صد در صد روشن ساخت. به همین جهت مدیرکل آژانس خود نیز تایید می‌کند که گزارشش سیاه یا سفید نخواهد بود. البته ما به واسطه حفظ خطوط قرمز و بر اساس منافع و امنیت ملی خود نمی‌توانستیم همه گونه دسترسی به آژانس بدهیم و به همین دلیل در نقشه راه توافق شده، آن مواردی را قبول کردیم که از یک طرف خطوط قرمزمان حفظ شود و از طرف دیگر آژانس بتواند در موقعیتی قرار گیرد که ارزیابی نهایی خود را ارائه دهد.

وی در پایان افزود: همان‌طور که بارها اعلام کرده‌ایم سلاح هسته‌ای هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی ایران نداشته و نخواهد داشت. اکنون که بی‌اعتباری ادعاهای گذشته به اثبات رسیده و صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران بر همگان آشکار شده است، طرف‌های مقابل نیز باید به تعهدات خود از جمله بستن موضوع به اصطلاح "پی ام دی" در جلسه 24 آذر شورای حکام عمل کنند.